مراقبت های پوستی در بیماران دیابتی

 اگر به دیابت مبتلا باشید، اولویت اول کنترل سطح قند خون است. اما مهم است به طور مستمر از پوست خود مراقبت کنید تا از بروز عوارض جانبی این بیماری مزمن پیشگیری شود. در طول زمان، بخصوص اگر مدیریت دیابت برای شما دشوار باشد، سطح بالا گلوکوز منجر به آسیب دیدگی رگ های خونی، کند شدن روند بهبود زخم ها، و کاهش رطوبت و خشکی پوست می شود.

در صورت ابتلا به دیابت، برای حفظ رطوبت پوست باید مراقبت های پوستی را از حمام شروع کنید و سبک زندگی خود را تغییر دهید. باید هر روز رطوبت پوست را حفظ کرده تا مانع از کم آبی، خشکی و بروز عفونت های بالقوه شوید. انجمن دیابت آمریکا همچنین اعلام کرده است که مشکلات پوستی می‌توانند از نخستین نشانه‌های ابتلا به دیابت باشند.

 

دلایل بروز مشکلات پوستی ناشی از دیابت

• آسیب دیدگی رگ های خونی سبب کاهش جریان خون به پوست می شود. جریان خون کم منجر به تغییر در کلاژن می شود؛ کلاژن پروتئینی است که در شکل گیری بافت، ظاهر پوست و توانایی بهبود زخم نقش دارد.
• گلبول‌های سفید توانایی کمتری در دفاع از بدن در برابر عفونت‌ها دارند و در نتیجه، باکتری‌ها، قارچ‌ها و سایر عوامل بیماری‌زا راحت‌تر رشد می‌کنند و درمان آن‌ها دشوارتر می‌شود.
• آسیب دیدگی سلول های پوستی روی تعریق تاثیر می گذارد و حساسیت به دما و فشار را افزایش می دهد.
• آسیب دیدگی اعصاب یا نوروپاتی دیابتی، منجر به کاهش احساس شده و بهبود زخم ها و جراحات دشوار می شود. در صورت عدم درمان، جراحات می توانند موجب عوارض بیشتری شوند.

حدود 97 درصد از افراد مبتلا به دیابت، دچار مشکلات پوستی می شوند.

• به همین دلیل، اگر به دیابت نوع 2 مبتلا هستید، باید مراقب مورد زیر باشید:
• هرگونه تغییری در پوست؛
• جراحات یا التهابات پوستی نزدیک محل تزریق انسولین؛
• بردیگی و زخم هایی که به کندی بهبود می یابند، زیرا این زخم ها اغلب محل ورود انواع عفونت ها هستند؛
• زخم هایی که عفونی شده اند.

نحوه رطوبت رسانی به پوست در افراد دیابتی

مرقاب پاهای خود باشید، زیرا آسیب عصبی و کاهش جریان خون می‌تواند تشخیص و درمان عفونت‌ها را دشوارتر کند. پاشنه پا در افراد دیابتی اغلب به شدت ترک خورده و بسیار دردناک است. برای جلوگیری از تجمع و سفت شدن پوست مرده در ناحیه پاشنه، هر هفته از یک کرم غلیظ روی پاهای خود استفاده کرده و با سنگ پا یا سوهان مخصوص پا به‌صورت ملایم آنها‌ را لایه‌برداری کنید.

برنامه مراقبت از پوست بعد از استحمام

• خشک شدن پوست در معرض هوا: بعد از حمام پوست خود را به آرامی با حوله خشک کنید و اجازه دهید باقی رطوبت آن به‌صورت طبیعی خشک شود.
• از کرم مرطوب کننده استفاده کنید: از وازلین یا لوسیون های مخصوص پوست برای افرادی دیابتی استفاده کنید. در صورتی که احساس می کنید پوستتان بیش از حد خشک شده است می توانید روزغن نارگیل را هم اضافه کنید.
• دستان خود را با لوسیون مرطوب کنید.
• رسیدگی به پاها را فراموش نکنید.
• در انتها از مطروب کننده لب استفاده کنید.

زمان مراقبت از پوست از انجام این اشتباهات رایج پرهیز کنید

• استفاده از مرطوب کننده روی پوست مرطوب یا نمدار: خشک شدن پوست در معرض هوا، سبب حفظ رطوبت می شود، اما قبل از استفاده از کرم مرطوب کننده اطمینان پیدا کنید که تمام قسمت های پوست خشک شده باشد. به کمک حوله تمام قسمت های بدن از جمله بین انگشتان، چین های زیربغل و کمر را به خوبی خشک کنید. این کار مانع از تجمع آب یا رطوبت و در نهایت بروز عفونت می شود.
• استفاده از محصولات پوستی که مواد تشکیل دهنده آنها باعث خشکی می شود: صابونی که داخل حمام از آن استفاده می کنید می تواند روی سطح رطوبت پوست تاثیر داشته باشد. باید بسیار مراقب باشید، زیرا بسیاری از شامپوها و صابون های بدن باعث خشکی یا خارش پوست می شوند.

 

شایعترین عفونت های پوستی در افراد دیابتی چیست؟

عفونت باکتریایی

• باکتری استافیلوکوکوس (استاف) رایج‌ترین و جدی‌ترین نوع باکتری است. این عفونت‌ ها می‌توانند به لایه های زیرین پوست نفوذ کرده و تبدیل به مشکلات جدی‌تری شوند. برای درمان این عفونت ‌ها از آنتی‌بیوتیک‌ ها استفاده می‌شود.
• گل مژه (عفونت‌های پلک چشم)
• جوش (دمل‌ها)
• فولیکولیت (عفونت‌های فولیکول‌های مو)
• کاربنکل‌ها (عفونت‌های عمیق پوست و بافت زیرین آن)
• عفونت در اطراف ناخن ها

عفونت قارچی

اکثر عفونت های قارچی در افراد دیابتی ناشی از قارچ کاندیدا آلبیکانس است. این قارچ که شبیه به مخمر هاست، می‌تواند جوش‌های خارش‌دار و قرمز در نواحی مرطوب ایجاد کند که با تاول‌های ریز و فلس‌های پوستی احاطه شده‌اند. این عفونت های قارچی در قسمت های گرم و مرطوب پوست، مانند بین انگشتان، زیر سینه ها و در کشاله ران بروز می کنند. عفونت های قارچی درمان نشده می توانند خطرناک باشند، زیرا باعث ورود عفونت های باکتریایی بیشتر و جدی تر به بدن می شوند. انواع عفونت های قارچی عبارتند از:

• مخمرها
• جوش ناحیه کشاله ران
• پای ورزشکار
• قارچ حلقوی

درموپاتی دیابتی

بر اساس تحقیقات، حدود 55 درصد از افراد مبتلا به دیابت، درموپاتی دیابتی دارند که به صورت لکه‌های قهوه‌ای روشن و فلس‌دار روی پوست ظاهر می‌شود، و معمولاً در ناحیه ساق پا دیده می‌شود. این لکه‌ ها به نام «لکه‌های ساق پا» شناخته می‌شوند و ممکن است به شکل بیضی یا دایره‌ای باشند. این وضعیت به دلیل آسیب به رگ‌های خونی کوچک که تغذیه و اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها را انجام می‌دهند، رخ می‌دهد.

این لکه ها خطرناک نیستند، اما نشانه ای از بیماری های جدی تر هستند. برای مثال این لکه های پوستی بیشتر در افرادی که رتینوپاتی، نوروپاتی و بیماری های کلیوی دارند بروز می کنند.

تغییرات در سبک زندگی که می تواند برای مشکلات پوستی در افراد دیابتی موثر باشد عبارتند از:

• انجام اقداماتی جهت پیشگیری از خشکی پوست؛
• خودداری از خاراندن پوست خشک؛
• درمان فوری زخم ها؛
  مرطوب کردن محیط خانه در فصول خشک؛
• عدم استحمام با آب داغ؛
• بررسی دقیق و روزانه پاها، بخصوص اگر به نوروپاتی مبتلا هستید.