احساس تنهایی در دوران سالمندی

تعاملات اجتماعی یکی از نیازهای اساسی انسان است، به طوری که غفلت از این نیاز با افزایش احتمال بروز یا تشدید بیماری های مزمن، افسردگی و سایر مشکلات مرتبط است. بر اساس گزارش آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی (NASEM)، بیش از یک سوم افراد بالاتر از 45 سال احساس تنهایی می کنند.

این احساس، صرف نظر از میزان ارتباطات اجتماعی فرد، ممکن است تجربه شود. به بیان ساده تر، گاهی فرد «تنها» است؛ یعنی کسی در کنارش نیست، اما این موضوع لزوماً برایش ناخوشایند نیست. در مقابل، «احساس تنهایی» وضعیتی متفاوت است که اغلب ناشی از انزوای عاطفی است. در این حالت، فرد به همراهی و ارتباط با دیگران نیاز دارد، اما به دلایلی این ارتباط برقرار نمی شود و در نتیجه، فرد احساس اندوه و انزوا می کند.

اگر احساس تنهایی به خصوص در سنین بالا مدیریت نشود، می تواند پیامد های جدی برای سلامت جسمی و روانی به دنبال داشته باشد. اگر شما هم احساس تنهایی می کنید، در ادامه راهکار هایی برای بهبود این وضعیت به شما پیشنهاد می شود.

احساس تنهایی در سالمندان

تنهایی یک مشکل رایج و جدی در سنین بالا است. اخیرا گزارشی نشان داده که بیش از 30 درصد از بزرگسالان بالای 45 سال احساس تنهایی می کنند.

همچنین تخمین زده می شود که حدود یک چهارم بزرگسالان 65 سال و بالاتر در انزوای اجتماعی قرار دارند.

احساس تنهایی در سالمندان دلایل متعددی دارد. یکی از دلایل اصلی آن، کاهش ارتباطات اجتماعی است که می تواند ناشی از بازنشستگی یا مشکلات جسمی و حرکتی باشد. علاوه بر این، احساس ناامیدی یا کنار گذاشته شدن توسط جامعه می تواند باعث افزایش احساس تنهایی شود.

مطالعه ای نشان داد که افرادی که درگیر مشکلات سلامت روان یا اختلالات جسمی هستند، دو برابر بیشتر احتمال دارد که احساس تنهایی یا انزوای اجتماعی را تجربه کنند.

پیامدهای این اتفاق می تواند عمیق و گسترده باشد. از کاهش کیفیت زندگی گرفته تا مشکلات جسمی:

• احساس تنهایی می تواند باعث بروز و یا تشدید افسردگی و اضطراب شود.
• بیماران با نارسایی قلبی که احساس تنهایی می کنند چهار برابر بیشتر در معرض حوادث قلبی هستند.
• فردی که از نظر اجتماعی منزوی شده است تقریباً 50 درصد بیشتر احتمال دارد به آلزایمر مبتلا شود.
• احساس تنهایی می تواند خواب فرد را مختل کند.

 

چگونه با تنهایی مقابله کنیم؟

اگر احساس تنهایی را تجربه می کنید، این نکات را برای مدیریت این احساس و بهبود کیفیت زندگی خود امتحان کنید:

1. عوامل مؤثر بر احساس تنهایی تان را بشناسید:  درک درست از آنچه باعث می شود احساس تنهایی کنید، به شما کمک می کند تا احساس خود را بهتر مدیریت کنید. به این فکر کنید که چه چیزی باعث می شود تا این احساس در شما ایجاد شود. آیا در روزهای خاصی از هفته احساس تنهایی می کنید؟ آیا آب و هوا بر آن تأثیر می گذارد؟
2. فعالیت های جدید را امتحان کنید: به فعالیت هایی فکر کنید که همیشه دوست داشتید امتحان کنید اما به تعویق انداختید. مثل یادگیری یک زبان جدید یا شرکت در یک کلاس موسیقی.
3. فناوری را به کار گیرید: اگر قادر به خروج از خانه نیستید، از فناوری های جدید برای برقراری ارتباط با دیگران استفاده کنید. تماس های ویدیویی، گروه های آنلاین و شبکه های اجتماعی ابزارهایی برای کاهش احساس تنهایی هستند.
4. فعالیت های جسمانی را افزایش دهید:  ورزش نه تنها برای سلامت جسمی مفید است، بلکه می تواند خلق و خوی شما را به طور چشمگیری بهبود بخشد. به کلاس های یوگا، پیاده روی گروهی یا فعالیت های ورزشی دیگری بپیوندید.
5. حمایت حرفه ای بگیرید: اگر احساس می کنید تنهایی زندگی شما را تحت الشعاع قرار داده است، با یک مشاور یا روانشناس صحبت کنید. درمان های گروهی نیز می تواند به شما کمک کند تا با دیگران ارتباط برقرار کنید و احساسات خود را به اشتراک بگذارید.

در پایان، احساس تنهایی در سالمندان یک چالش جدی است که نباید آن را نادیده گرفت.

مدیریت این احساس با شناسایی علل آن، افزایش فعالیت های اجتماعی و جسمانی، و بهره‌گیری از فناوری های ارتباطی می تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

همچنین، دریافت یک حمایت حرفه ای از طریق مشاوره و درمان های گروهی می تواند نقش مؤثری در کاهش این احساس و پیشگیری از پیامدهای منفی آن ایفا کند.

نویسنده: دکتر مهشید مولا (داروساز)