دندان درآوردن

دندان درآوردن زمانی است که دندان های کودک از خط لثه خارج می شوند.

به دندان درآوردن، رویش دندان نیز گفته می شود.

چه زمانی نوزادان شروع به دندان درآوردن می کنند؟

بیشتر نوزادان بین 4 تا 7 ماهگی شروع به دندان درآوردن می کنند؛ اما به خاطر داشته باشید که آهنگ رشد هر کودک متفاوت است و اگر نوزاد شما دیرتر دندان درآورد جای نگرانی ندارد.

علایم و نشانه های دندان درآوردن

علایم برای همه نوزادان یکسان نیست؛ اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• لثه های متورم و حساس؛
• بی قراری و گریه؛
• کمی بالا رفتن دمای بدن (کمتر از 38 درجه سانتیگراد)؛
• جویدن یا میل به جویدن چیزهای سخت؛
• آب دهان زیاد که می تواند باعث ایجاد جوش در صورت آنها شود؛
• سرفه کردن؛
• مالیدن گونه یا کشیدن گوش ها؛
• بردن دست ها  به داخل دهانشان؛
• تغییر در الگوی خوردن یا خوابیدن.

دندان درآوردن می تواند دردناک باشد؛ اما معمولا نوزادان را بیمار نمی کند.

اگر کودک دچار اسهال، استفراغ، بثورات روی بدن، تب بالا، سرفه و احتقان شده است، با پزشک خود تماس بگیرید.

این موارد از علایم طبیعی دندان درآوردن نیستند؛ هم چنین اگر لثه ‌های کودک خونریزی یا چرک کرد، باید به پزشک اطفال یا دندانپزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.

ترتیب رویش دندان

زمان و نحوه در آمدن دندان ها می تواند برای هر نوزاد متفاوت و ممکن است بر اساس سابقه خانوادگی باشد؛ اما در بیشتر مواقع در ابتدا دو دندان جلوی پایین و به دنبال آن دو دندان بالایی و سپس دو دندان در دو طرف آن‌ها در می آید.

سپس دو دندان در دو طرف دندان های جلویی پایینی درآمده، و بعد اولین دندان های آسیاب ظاهر می شوند.

دندان‌های جلوی دندان‌های آسیاب اول و دندان‌های آسیاب عقب آخرین دندان‌هایی هستند که در می آیند. در نهایت اغلب تا 3 سالگی کودک 20 دندان شیری خواهد داشت.

راه های تسکین درد در هنگام دندان در آوردن

چیزی که برای آرام کردن کودک دوستتان کار می کند، ممکن است برای شما کارساز نباشد.

ممکن است لازم باشد چیزهای مختلفی را امتحان کنید تا کودکتان احساس بهتری داشته باشد:

• قرار دادن یک شی سرد در دهان کودک، مانند پستانک سرد، قاشق، دستمال تمیز که با آب مرطوب شده می تواند مفید باشد، یا یک اسباب بازی یا حلقه مخصوص دندان درآوردن جامد (نه مایع) را در یخچال قرار دهید و بعد از خنک شدن به کودک دهید. برخی از کارشناسان می‌گویند استفاده از حلقه یخ زده مخصوص دندان درآوردن روش مناسبی نیست؛ زیرا خیلی سرد است و ممکن است به دهان کودک آسیب برساند. پس از استفاده کودک از این وسایل آنها را تمیز کنید.
• اگر کودک شما بزرگتر از 6 تا 9 ماه است، می توانید یک فنجان آب خنک به او دهید.
• دستتان را بشویید و سپس خیلی ملایم لثه ها را با انگشت ماساژ دهید. اگر دندان ها هنوز در نیامده اند، می توانید اجازه دهید کودک انگشت شما را بجود. اگر به نوزاد خود شیر می دهید، سعی کنید قبل از هر بار شیر دادن، انگشتان خود را در آب خنک فرو کنید و لثه های او را ماساژ دهید؛ ممکن است به کمک این روش بتوانید از گاز گرفتن نوک پستان در حین شیردهی جلوگیری کنید(این کار را فقط زمانی که هنوز نوزاد هیچ دندانی ندارد انجام دهید).

درمان هایی که باید از آنها اجتناب کنید

هرگز چیزی را که به طور خاص برای دندان درآوردن تایید نشده، در دهان کودک قرار ندهید.

حتی برخی از محصولاتی که مخصوص دندان درآوردن هستند نیز ایمن نیستند؛

از جمله محصولاتی که:

• پر از مایع است و ممکن است پاره شود و بریزد؛
• از مواد شکستنی، مانند پلاستیک یا شیشه ای که قابل شکستن است، و ممکن است منجر به خفگی شود؛
• اجسامی که  جامد و یخ زده هستند و ممکن است برای دهان نوزاد خیلی سفت باشد.

به یاد داشته باشید از دندان گیر هایی استفاده کنید که حاوی مواد مضر یا سرب نباشند.

دندان گیرهایی مناسب هستند که از پلاستیک مخصوص و فاقد مواد مضر ساخته شده باشند.

گردنبندهای دندان گیر نوزاد

متخصصان سلامت کودک این گردنبندهای دندان گیر را توصیه نمی کنند. 

این گردنبند ها خطرناک هستند و ممکن است باعث خفگی کودک شوند.

هم چنین ممکن است گردنبند بشکند و کودک مهره ها را قورت دهد.

اگر می خواهید از این گردنبند ها استفاده کنید، مطمئن شوید که:

• گردنبند را روی مچ دست یا مچ پا ببندید، نه دور گردن نوزاد؛
• زمان هایی که کودک در حال استفاه از گردنبند است کاملا مراقبش باشید؛
• زمانی که نمی توانید کودک را ببینید، حتی برای مدت بسیار کوتاهی، گردنبند را بردارید.

شاید شنیده باشید که گردنبندهای کهربایی هنگام گرم شدن مسکن آزاد می کنند، اما این موضوع ثابت نشده است و پزشکان می گویند استفاده از آن ایده خوبی نیست.

دارو های مناسب

داروی  مسکن  یا بی حس کننده ای که روی لثه های کودک می مالید تا درد دندان درآوردن را متوقف کند ممکن است کمکی نکند؛ زیرا به دلیل وجود آب دهان  زیاد، به سرعت از روی لثه ها پاک می شود  و ممکن است پشت گلوی کودک را بی حس کند و قورت دادن را برایش سخت کند.

از  مصرف ژل ها و مایعات بدون نسخه که دارای ماده بنزوکائین هستند اجتناب کنید.

سازمان غذا و داروی آمریکا در مورد مصرف این دارو در کودکان زیر 2 سال هشدار می دهد؛ زیرا این دارو عوارض نادر، اما جدی برای کودکان به همراه دارد.

درصورتی که کودک درد زیادی دارد، ممکن است استفاده از مسکن خوراکی مفید باشد؛ اما به خاطر داشته باشید که مصرف هرگونه دارو در کودکان باید با توصیه و تجویز پزشک باشد.

دندان درآوردن در ابتدا ممکن است برای شما و کودکتان سخت باشد؛ اما وقتی هر دوی شما یاد می گیرید که چگونه درد هر دندان جدیدی که بیرون می زند را آرام کنید، آسان تر می شود.

چگونه از دندان های جدید کودک مراقبت کنیم؟

حفظ بهداشت دهان و دندان حتی قبل از این که کودک دندان در بیاورد مهم است:

• تا زمانی که دندان ها شروع به بیرون آمدن کنند، حداقل روزی یک بار لثه های کودک خود را با یک پارچه یا تکه گاز مرطوب تمیز کنید.
• پس از درآوردن دندان، حداقل دو بار در روز دهان کودک خود را به همین روش تمیز کنید. بعد از تغذیه زمان خوبی برای این کار است.
• پس از یک سالگی می توانید از مسواک مخصوص کودک با پرزهای نرم با آب و مقدار کمی خمیر دندان که حاوی فلوراید نباشد استفاده کنید. هم چنین می توانید استفاده از نخ دندان را برای آنها شروع کنید.