ذهن آرام، تن سالم

نشاط هاتف (کارشناس پرستاری)

ارتباط ذهن با بدن، یکی از اسرار طبیعت محسوب می‌شود و تاکنون شواهد کمی از قدرت ذهن و بسیاری از پدیده های مرتبط با آن برای بشر آشکار شده است.

تاثیر متقابل و پیچیده‌ای میان احساسات، شخصیت و زندگی افراد با بیماری ها وجود دارد و هر کدام از آنها می‌تواند زمینه را برای ایجاد یا تشدید بیماری فراهم کند.

البته عواطف و احساسات و واکنش فرد در برابر بیماری، نقش مهمی در سیر آن ایفا می‌کنند.

محققان آمریکایی بروز ضایعات جدید مغزی مرتبط با وقایع استرس زای زندگی را در سی و پنج بیمار مبتلا به ام  اس از طریق ام ار آی مورد مطالعه قرار دادند.

پس از گذشت 8 هفته، مشخص شد که بیماران تحت استرس، 6/1 برابر بیشتر از گروه شاهد دچار ضایعات جدید مغزی شده بودند.

افرادی که با مکانیسم‌های سازشی در برابر این وقایع عکس العمل نشان می‌دادند، ‌توانستند میزان این خطر را کاهش دهند. در سال 2006 گروه دیگری از پژوهشگران، مطالعه مشابهی در بررسی اثرات استرس بر روی بیماران ام اس انجام داده و مشاهده کردند که حوادث استرس‌زای زندگی با تشدید بروز و رشد ضایعات مغزی در بیماران دچار ام اس همراه است.

این مطالعه حاکی از آن بود که عوامل استرس زای کوتاه مدت، عموما بیماران را دچار مشکلات چندانی نمی‌کند، اما وقایع و رخدادهای استرس‌زایی هم چون تعارض با نزدیکان، فقدان‌های جانکاه و مرگ عزیزان، فقدان حمایت اجتماعی، اضطراب و افسردگی از مهم‌ترین عوامل خطر برای تشدید بیماری محسوب می‌شوند.

شواهد نشان داده که احساسات سرکوب شده،  غم و غصه و تعارضات سرآغاز بیماری بوده یا موجب بدتر شدن آن خواهند شد.

ایمان و امید در فرآیند شفا نقش موثری دارد و ترس را از بین می‌برد.

یک کارآزمایی بالینی نشان داده که نوشتن ترس‌های سخت، منجر به بهبود 30 درصدی افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن التهابی می‌شود. مراقبه نیز فواید فراوانی دارد و در بیماری‌های خودایمنی بسیار موثر بوده است.

توصیه‌های مبتنی بر شواهد

• راه‌هایی برای بیان غصه و هیجانات خود پیدا کنید.
• خاطرات خود را به طور منظم بنویسید و با یک مشاور در ارتباط باشید.
• تمرین مراقبه یا مدیتیشن را جدی بگیرید؛ حتی 20 دقیقه مراقبه در طول روز، فواید زیادی به همراه خواهد داشت. کسانی که مراقبه را به طور مرتب انجام می‌دهند، کمتر دچار اضطراب و افسردگی شده و شادمانی و رضایت بیشتری از زندگی دارند.
• گذشت و بخشش یک فضیلت ستودنی است. بخشایندگی فقط حل کردن شکایات گذشته و جستجوی فعالانه مصالحه و آشتی نیست؛ بلکه گذشت باید هم چون ورزش روزانه تمرین و تکرار شود. با بخشیدن افرادی که قبلا احساس منفی از آنها در خود پرورده بودیم، انرژی مثبت زیادی دریافت می‌کنیم.
• ترس از آینده ویرانگر است، ترس را با ایمان جایگزین کنید: قطعا زندگی با امید و نگرش مثبت، بهتر از زندگی منفی و همراه با افسردگی است. تحقیقات انجام شده بیانگر آن بوده که یکی از دلایل اصلی برای اندوه مزمن در بیماران ام اس، از دست دادن امید است. چیزی به اسم امید واهی نیست، بلکه فقط ناامیدی واهی وجود دارد. بنابراین خودمان را رنج دیده و بیماری را رنج نبینیم.
• احساسات خود را به نگارش درآورید. با این شیوه ساده فرصت تخلیه احساسات فرو خورده خود را پیدا می‌کنید. افرادی که احساسات منفی خود را بیان کرده یا به شرح و بسط روحیه مبارزه طلبی خود می‌پردازند، همواره عملکرد بهتری در بهبود از خودشان نشان می‌دهند.  

ذهن و کلیه دستگاه‌های بدن در معرض نگرانی‌ها و استرس‌هایی قرار می‌گیرند که ممکن است منجر به ایجاد بیماری‌های مزمنی از جمله ام اس شوند.

به طور کلی  تغییر سبک زندگی، موثرترین روش برای مدیریت بیماری‌های مزمن از جمله ام اس است. امیدواریم با انجام شیوه‌های ذکر شده به زندگی پویا دست یابید.