دلایل تغییر حس چشایی چیست؟

اگر به صورت ناگهانی متوجه تغییری در حس چشایی خود شدید حتما این موضوع را  پیگیری کنید، احتمالا دلیلی برای این تغییر  وجود دارد و ممکن است بتوانید با کمک پزشک آن را برطرف کنید.

زمانی که چیزی می خورید، دو حس هم زمان با هم کار می کنند. جوانه های چشایی طعم ها را دریافت می کنند؛ چهار مزه اصلی شامل شیرینی، شوری،ترشی و تلخی است.

هم زمان، حس بویایی به شما کمک می کند تا از عطر غذایی که می خورید لذت ببرید.

زمانی که هر یک از این دو به درستی کار نکند، در حس چشایی شما تغییراتی به وجود می آید.

سن

با افزایش سن، ممکن است درک مزه ها برای فرد سخت تر شود.

در برخی از زنان با شروع دهه 40 سالگی، جوانه های چشایی به مرور از بین می روند.

در مردان این تغییرات در دهه 50 سالگی شروع می شود. هم چنین ممکن است جوانه های چشایی کوچک شوند و یا از میزان حساسیتشان کاسته شود.

در ابتدا جوانه های چشایی مربوط به مزه شوری و شیرینی ضعیف می شوند. بعد از مدتی، ممکن است درک حس ترشی و تلخی هم دچار مشکل شود.

ممکن است گاهی حس بویایی نیز ضعیف شود. قوی ترین حالت حس بویایی بین سن 30 تا 60 سالگی است؛ حس بویایی بعد از این بازه ضعیف می شود.

گاهی ممکن است افرادی که سن بیشتری دارند حس بویایی خود را به طور کامل از دست بدهند.

دارو

داروهای تجویزی می توانند روی دریافت مزه توسط جوانه های چشایی تاثیر بگذارند  یا می توانند ترکیبات شیمیایی متفاوتی را وارد بزاق کنند.

اگر دارو های زیر را مصرف می کنید ممکن است حس بویایی و چشایی شما دچار تغییراتی شود:

• داروهای کنترل کننده فشار خون و داروهای قلبی: این داروها ممکن است میزان حساسیت حس چشایی شما را کمتر کنند یا باعث ایجاد طعمی شبیه به فلز، مزه تلخی و یا شیرینی در دهان شما شوند. هم چنین برخی از این داروها می توانند در حس چشایی و بویایی تداخل ایجاد کنند.

در صورتی که این شرایط آزار دهنده باشد، می توانید با پزشک خود در این رابطه صحبت کنید.

• داروهای ضد افسردگی، آنتی هیستامین ها و دارو های دیگر: ممکن است این دارو ها باعث خشک شدن دهان شوند.

بیماری

اگر یکی از بیماری های زیر را داشته باشید این بیماری ها می توانند  سبب اختلال در حس چشایی شما شوند:

• عفونت در بینی، گلو یا سینوس ها؛
• آسیب دیدگی در سر، که ممکن است روی اعصاب مربوط به طعم و بو تاثیر بگذارد؛
• پولیپی که مسیر بینی شما را مسدود کند؛
• آبسه در دهان یا سایر مشکلات دندانپزشکی. همین امر می تواند باعث ایجاد طعم بد در دهان شود؛ دندان مصنوعی هم می تواند باعث بروز این مشکل شود

در برخی از افراد، تغییر در طعم و بو می تواند نشانه اولیه آلزایمر یا پارکینسون باشد.

• اخیرا بسیاری از بیماران مبتلا به کووید 19 نیز دچار اختلال در حس بویایی و چشایی شده اند.

درمان سرطان

اگر تحت درمان سرطان قرار دارید، ممکن است حس چشایی شما به دلایل زیر دچار تغییراتی شود:

• شیمی درمانی: حس چشایی نیمی از افرادی که شیمی درمانی می شوند دچار اختلال می شود.
• دارو های دیگری که در درمان سرطان به کار می روند مانند آنتی بیوتیک ها، مورفین و یا سایر دارو های مخدر می توانند باعث ایجاد اختلال در حس چشایی شوند.
• پرتو درمانی می تواند روی جوانه های چشایی و غدد تولید کننده بزاق تاثیر بگذارد. پرتو درمانی هم چنین می تواند روی حس بویایی فرد نیز تاثیر بگذارد.

برای درک این موضوع که آیا دچار مشکل در حس چشایی و بویایی شده اید، زمانی که غذا می خورید به موارد زیر توجه کنید:

• طعم برخی از غذا ها نسبت به قبل تغییر کرده است؛
• بعضی از غذا ها طعم خاصی ندارند؛
• تمام مواد غذایی یک مزه دارند؛
• طعمی شبیه به فلز در دهانتان حس می کنید، به خصوص بعد از اینکه گوشت یا پروتئین می خورید.

اگر دچار هر یک از این حالت ها شدید، به پزشک خود مراجعه کنید.

بعد از پایان درمان، حس چشایی شما باید به مرور به حالت اولیه برگردد، که اغلب یک ماه زمان می برد.

استعمال دخانیات

دخانیات باعث ایجاد آلودگی می شود و نمی گذارد بو ها را تشخیص بدهید و در حس چشاییتان اختلال ایجاد می کند.

با ترک سیگار حس چشایی و حس بویاییتان بهتر می شود.